خواص خرما از زبان خودش

یا رزاق

کفرى
من پوست شکوفه خرماى نر هستم . فارسى من غنچه خرما است و اهالى شیراز به من ((نارونه )) گویند. من وقتى کهنه شوم ، رنگم سرخ مى شود و خواص خود را از دست مى دهم - من مقوى جسم و روح هستم و قلب و دماغ را جلا مى دهم و از دوستان کبد مى باشم . کوبیده ى من قابض اسهال است ، مالیدن آن به دندان باعث تقویت لثه مى شود و از پیوره و چرک و خون جلوگیرى مى کند، مقدار خوراک من ده گرم است که به صورت جوشانده و گرد مى توان از من استفاده کرد و چون نیم کیلو کوبیده مرا در یک لیتر آب بجوشانید تا نصف شود بعد هموزن آن شکر افزوده ، به قوام آورند معجونى بدست مى آید که جهت تقویت معده و ثقل سرد و مسمومیت غذایى نافع است و عرق من که مانند گلاب گرفته مى شود، با عطر خوبى که دارد قابض و مقوى شکم بوده و اسهال و پیچش معده را تسکین مى دهد و روغن من ، که پس از رسیدن با مواد وسط آن نیم کوب کرده با مساوى آن روغن زیتون مخلوط نموده ، سه چهار روز، روزى چند بار آنرا به هم زده و یکنواخت سازند داروى خوبى براى زخم معده و سر درد است و مالیدن آن مقوى مو بوده و از ریزش آن جلوگیرى مى کند.

من مغز شکوفه ى درخت خرما هستم که پس از شکفتن کفرى از آن خارج مى شوم . به شکل پشمک بوده و دانه هایى کوچکتر از گندم دارم . به این دانه ها در فارسى غوره خرما و به گرد آن کش و عده اى پنیر خرما گویند و عربى آن ((دقیق النخل )) است . من مقوى معده و جمع کننده ى آن هستم . حرارت و التهاب خون را تسکین مى دهم و از فشار آن مى کاهم و خوردن من به قدر سه گرم و نیم تشنگى را برطرف مى سازد و براى جلوگیرى از خونریزى مخصوصا خونریزى ریوى نافع است . من دیر هضم مى باشم ، و زیاده روى در خوردن من باعث قولنج و ایجاد سنگ کلیه است . گرد سفید من که به آن کش یا پنیر گویند، محرک شهوت مردان و زنان است . در خوزستان گلاب مرا جهت تقویت غرایز جسمانى مى نوشند.

بلخ
من میوه سبز نرسیده ى خرما هستم . رنگ من سبز و مزه ام گس است . من به شرطى شیرین مى شوم و پا به مراحل بعدى مى گذارم که مرا تلقیح کرده باشند. یعنى از دانه هاى شکوفه ى نر گرفته و در وسط شکوفه ى ماده گذاشته باشند و الا نرک بوده و قبل از رسیدن گندیده و از بین میروم . شما مى توانید با این نرک ها ترشى و مربا بسازید و از منافع آن و طعم لذیذى که پیدا مى کند استفاده کنید. من داراى عطر مخصوص و ویتامین هاى ((ث )) و ((اى )) هستم و مقدار زیادى تانن دارم . از دوستان کبد بوده ، از خونریزى لثه و معده جلوگیرى مى کنم . قى و اسهال را درمان مى نمایم و خونریزى رحم را قطع مى کنم . ضماد من ضد جراحات ، خوشبو کننده ى عرق بدن بوده و از عرق کردن زیاد جلوگیرى مى نماید. جویدن من مقوى لثه بوده و نوشیدن جوشانده ى من براى درمان جذام توصیه شده است . من براى ریه و سینه خوب نیستم و تولید خلط مى نمایم . من یکى از ترکیبات مواد خوشبوکننده هستم و چون مرا با آبغوره بجوشانند تا غلیظ شوم و آنرا در چشم سرمه نمایند، جهت معالجه تراخم و آبریزش چشم و سرخى پلک آن مفید مى باشم .

اخلال و بسر

اخلال و بسر در مرحله سوم به ما ((اخلال )) و در مرحله چهارم ((بسر)) گویند و فارسى ما خرما خرک است . مقوى معده و بالا برنده ى حرارت بدن هستیم . از شکم روش و خونریزى آن جلوگیرى مى کنیم و براى بواسیر تجویز شده ایم

جویدن ما لثه را محکم مى کند و از امراض عفونى لثه و دندان جلوگیرى مى نماید. دیر هضم و مولد باد و خلط هستیم - مخصوصا اگر میوه درخت خرما در اثر فصل سرما در این مراحل مانده باشد. از شکم روش جلوگیرى کرده و تولید یبوست مى کند.

خرماى سنگ شکن

خرماى سنگ شکن من مرحله پنجم میوه خرما هستم . فارسى من ((خرماى سنگ شکن )) است . اهالى شیراز به من ((قسبک )) و اعراب به من ((قسب )) گویند. من خرماى خشک نرسیده هستم که هنوز کاملا نرم و شیرین نشده ام و رنگم زرد تیره است . مسکن عطش و قطع کننده اسهال بوده و قدرت غذایى زیادى ندارم و بقیه ى خواص خرما در من جمع است و کمى دیر هضم مى باشم .

خرمای رسیده

خرماى رسیدهمرحله ششم میوه درخت خرما خرماى تازه است که اعراب به آن رطب گویند و چون در روى درخت یا در آفتاب خشک شوم ، به آن خرماى خشک و اعراب به آن ((تمر)) گویند، نسبت رطب به تمر نسبت انگور به کشمش است . ما کثیرالغذا و خونساز هستیم ، براى اشخاص ضعیف المزاج - لاغر - فالج و لقوه اى مفید مى باشم . سرشار از ویتامین هاى آ - ب و اى هستیم و کمى هم ویتامین ث داریم . ما داراى مواد فندق ، مواد سفیده اى ، و چند ترکیب دارویى هستیم که یکى از آنها شبیه کورتن است - کورتن ترشح غده فوق کلیه است ، یکى از داروهاى قیمتى است که اخیراکشف شده ، و درمان کلیه ى التهابات و امراض عفونى است و از ریزش مو جلوگیرى مى نماید. یکى از داروهاى خوش ظاهر و بد باطن است و براى مبتلایان به مرض قند خوب نیست ، ولى کورتنى که در من جمع است ، یک هورمون گیاهى مفید و طبیعى بوده هیچگونه ضررى ندارد، التهابات را تسکین مى دهم و از ریزش مو جلوگیرى مى کنم - براى امراض عفونى سود بخش ‍ بوده ، و به علت داشتن منیزیم ترمز سرطان مى باشم ، من اشخاص لاغر را چاق میکنم و درد کمر را تسکین مى دهم . قوه بینایى و شنوایى را تقویت مى کنم - درمان درد مفاصل و سیاتیک مى باشم . موافق سینه و ریه هستم . جوشانده من در شیر سینه را نرم مى کند. من مقوى غرایز جنسى هستم و شهوت را زیاد مى کنم ، مخصوصا اگر مرا در شیر خیس کرده و میل نمایند. در شهرهایى که درخت من میوه ثقل و امراض سوداوى است و ممکن است باعث گرفتگى کبد و طحال شده ، فشار خون را بالا برد و در دهان تولید جوش و درد دندان نماید و سبب پوسیدگى و کرم خوردن دندان شود، خوردن من با ماست و جویدن تلخون از عوارض خرما مى کاهد. من داراى فلزات معدنى مثل فسفر - کلسیم - آهن - ید و منیزیم هستم . کسانى که خرما زیاد مى خورند، سرطان نمى گیرند و فرزند پسر بیش از دختر دارند. جوشانده ى من براى زکام و گلو درد و امراض عفونى ریه مفید است . اهالى بلوچستان که خرما زیاد مى خورند هرگز امراض بزرگ نمى گیرند.

هسته ى خرمامن هسته ى خرما هستم ، جوشانده ى من جهت سنگ کلیه و مثانه مفید است . آرد من اسهال مزمن را درمان مى کند و از شکم روش جلوگیرى مى نماید، مخصوصا تنقیه حریره ى آن ، پاشیدن این آرد روى زخمهاى چرکى ، سبب خشک کردن آنها است . جوشانده ى آرد من بطور شستشو و زخمهاى چرکى را درمان مى کند و شستن چشم با آن از ریزش اشک و فشار چشم جلوگیرى مى نماید